CHÙA DIÊN NINH

      Chùa Diên Ninh là một ngôi chùa cổ kính, tọa lạc tại thôn Chi Phong, xã Trường Yên, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình, nằm giữa 3 điểm du lịch nổi tiếng: khu di tích quốc gia đặc biệt Cố đô Hoa Lư - Khu du lịch sinh thái Tràng An- Khu tâm linh núi chùa Bái Đính.

     Tương truyền Chùa Diên Ninh là nơi các công chúa thời Đinh- Tiền Lê thường đến để cúng Phật. Tại đây, công chúa Lê Thị Phất Ngân (con gái vua Lê Đại Hành) và tướng công Lý Công Uẩn đã hẹn ước nên duyên vợ chồng và hạ sinh hoàng tử Lý Phật Mã vào năm 1000 (sau là vua Lý thái Tông). Cuối đời, Hoàng hậu Phất Ngân về đây tu hành và trông coi mộ phần thân phụ Hoàng đế Lê Đại Hành. Cũng tại ngôi chùa này Hoàng hậu đã tác hợp cho nhiều đôi lứa thành đôi và từ đó Diên Ninh trở thành ngôi chùa cầu duyên  ở Cố đô Hoa Lư. Cầu duyên được hiểu là cầu cho duyên phận, duyên số…được như ý.

      Theo truyền thuyết, chùa Diên Ninh được xây dựng ngay trên vết tích của cung điện nơi các quan đầu triều Đinh- Tiền Lê hội họp, bàn việc nước ở thế kỷ X. Ngoài ra, chùa còn có tên gọi là chùa Thủ để nhắc lại nơi ghi dấu ấn của các quan đứng đầu triều Đinh - Tiền Lê.     

      Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, chùa là nơi hội họp, hoạt động của Chi bộ sở tại, là nơi cất giữ lương thực, vũ khí; là địa điểm đóng quân của bộ đội. Chùa Diên Ninh còn lưu giữ được một hệ thống tượng Phật khá đẹp mang phong cách mỹ thuật thời Nguyễn.

      Năm 2012, chùa được xây dựng lại. Khuôn viên chùa gồm: chùa là nơi thờ Phật, phủ thờ Mẫu Liễu Hạnh, Nhà thờ tổ và Tháp. Kiến trúc chùa kiểu chữ Đinh (丁), mái lợp ngói nam. Hậu cung bài trí 3 pho tượng Tam Thế, tượng trưng cho quá khứ, hiện tại, tương lai; tượng Phật Bà Quan Âm; tượng Thổ Địa; tượng Thánh Tăng; tòa Cửu Long được tạc theo kiểu thông phong gồm chín con rồng chầu, ở giữa là tượng Thích Ca Sơ Sinh; tượng Đức Thánh Hiền, tượng Đức Ông.

      Phủ thờ Mẫu Liễu Hạnh công chúa, xây dựng ngay sát chùa, kiến trúc kiểu chữ Đinh (丁). Tòa Hậu cung gồm 1 gian 2 dĩ, mái lợp ngói nam, hai bờ nóc đắp hình rồng chầu, bên cạnh trang trí lá lật. Đấu ở trên các cột trang trí hoa cúc cách điệu; hai đầu của mỗi cột đều trang trí hoa văn đặc trưng của thời Nguyễn như bầu rượu, túi thơ, chữ thọ, rồng, sen.

      Phủ có treo đôi câu đối nói về vết tích cung điện xưa vào thế kỷ X:

“Diên Ninh thiên tải lâu đài cựu.

Khải Định nguyên niên miếu vũ tân”

Tạm dịch: Lâu đài cũ còn mãi nghìn năm (ở chùa) Diên Ninh.

                Sửa mới giải vũ (mái nhà) năm đầu đời Vua Khải Định(1916)

      Nhà Tổ gồm 5 gian là nơi thờ tổ và thờ các nhà sư trụ trì đã viên tịch. Tháp cao 3 tầng là nơi an táng hài cốt của nhà sư trụ trì Thích Đàm Hảo.

      Chùa Diên Ninh là một trong những di tích nằm trong khu Di tích Lịch sử- Văn hóa Cố Đô Hoa Lư, các hình thức sinh hoạt văn hóa dân gian, Lễ hội truyền thống diễn ra tại chùa cũng trong chương trình Lễ hội Hoa Lư (ngày mùng 9- 11 tháng 3 âm lịch hàng năm). Về thăm chùa Diên Ninh du khách và Phật tử được trở về một thời huy hoàng của lịch sử đất nước, chiêm ngưỡng vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên và dâng lời ước nguyện cầu cho duyên tình thuận lợi, năm mới may mắn và bình an trong cuộc sống. 

Một số hình ảnh chùa Diên Ninh

Đào Thị Mỹ Dung - PGĐ