Trung tâm bảo tồn
di tích Lịch sử - Văn hoá Cố đô Hoa Lư Ninh Bình

Về Ninh Bình tham gia lễ hội, âm vang hào khí Hoa Lư

"Ai là con cháu Rồng Tiên/  Tháng ba mở hội Trường Yên thì về" vẫn luôn là một lời mời gọi tha thiết những người con khắp mọi miền Tổ quốc về với Ninh Bình, cùng trẩy hội Hoa Lư. Lễ hội Trường Yên (nay gọi là lễ hội Hoa lư) được tổ chức vào tháng 3 Âm lịch hàng năm để tôn vinh công lao của vua Đinh Tiên hoàng - người sáng lập Nhà nước phong kiến Trung ương tập quyền và thúc đẩy sự phát triển của văn minh Đại Cồ Việt. Vua Lê Đại Hành với công cuộc phá Tống bình Chiêm, mở mang bờ cõi, khuyến nông cày ruộng. Đồng thời, lễ hội còn mang ý nghĩa giáo dục thế hệ trẻ về đạo lý "uống nước nhớ nguồn".

Nhắc đến những điểm tham quan nổi bật ở Ninh Bình, không thể không nhắc tới Cố đô Hoa lư - nơi có ngôi đền trùng tu hơn 400 năm về trước, thờ phụng Đinh Tiên Hoàng cùng hoàng tộc Tiên Vương - Lê Đại Hành cùng Bảo quang Hoàng Thái hậu. Đền thờ vua  Đinh, vua Lê tọa lạc trên khu đất rộng hơn 5.000 m², với 08 công trình lớn nhỏ , mang đậm phong cách kiến trúc điêu khắc thế kỷ XVII, giữ vững vẻ đẹp cổ kính, thu hút đông đảo du khách tham quan mỗi năm. Lễ hội Hoa lư là một trong những lễ hội lớn và long trọng nhất ở Ninh  bình, được tổ chức vào ngày 8,9,10 tháng 3 âm lịch hằng năm nhằm kỷ niệm ngày Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi Hoàng đế và ngày kỵ vua Lê Đại Hành.

Lễ hội mang trong mình những giá trị sâu sắc, thể hiện hai yếu tố chính:

- Tưởng nhớ công lao: Đây là dịp để bày tỏ lòng thành kính, biết ơn đối với các vị vua triều Đinh - Tiền Lê, qua đó tôn vinh truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, để được trở về với cội nguồn dân tộc.

- Cầu phúc và hướng tới tương lai: Lễ hội không chỉ là sự kiện văn hóa mà còn là dịp để người dân gửi gắm ước vọng về cuộc sống bình an, mong muốn quốc thái dân an, mùa màng bội thu.

Lễ hội Hoa lư là nơi hội tụ tinh thần của nhân dân, thể hiện sự tôn kính với những bậc hiền tài, đáp ứng nhu cầu tìm về cội nguồn, hòa mình với thiên nhiên và gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc. Việc suy tôn và thờ phụng nhà Đinh -Tiền Lê thể hiện lòng tôn kính đối với những người có công bảo vệ và phát triển đất nước. Những nghi thức trong lễ hội phản ánh mối quan hệ giữa con người với thần linh, cũng như giữa con người với nhau trong tinh thần đoàn kết và biết ơn.

Với giá trị lịch sử và văn hóa to lớn, hãy một lần tham gia lễ hội Hoa lư, bạn chắc chắn sẽ hiểu sâu sắc hơn văn hóa cũng như lịch sử dân tộc.

Một số nghi thức đáng chú ý của phần lễ có thể kể đến như: Lễ mở cửa đền; Lễ rước nước; Lễ mộc dục; Lễ dâng hương; Lễ tiến phẩm; Lễ rước kiệu (từ các di tích lịch sử văn hóa liên quan đến các triều đại Đinh, Tiền Lê về lễ hội); Tế Cửu khúc; Tế lễ cổ truyền (các đoàn tế nam quan, nữ quan và tế đồng quan); Lễ Cầu quốc thái dân an và Lễ hội hoa đăng; Lễ tạ.  Trong đó Lễ rước nước là hoạt động có ý nghĩa và quan trọng được nhiều người dân tham gia, thể hiện mối quan hệ mật thiết, hữu cơ giữa quá khứ, hiện tại và tương lai.

Nếu như phần lễ là những nghi thức quan trọng đòi hỏi phải thực hiện chuẩn chỉnh thì phần hội sẽ mang lại không khí vui tươi với hàng loạt chương trình nghệ thuật tái diễn các sự kiện quan trọng trong lịch sử nước nhà. Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao, trò chơi dân gian truyền thống và hiện đại, các hoạt động trưng bày hình ảnh, hiện vật về Kinh đô Hoa Lư và Nhà nước Đại Cồ Việt; triển lãm, quảng bá giá trị khu di chỉ khảo cổ tại khu vực Cố đô Hoa Lư; triển lãm ảnh nghệ thuật “Non nước Ninh Bình”. Hội thi và trưng bày mâm ngũ quả tiến Vua; thi kéo chữ “Thái Bình”; thi diễn tích “Cờ lau tập trận”; thi thư pháp; thi chèo thuyền khéo, thi sáng tác cổ phục.

Hoạt động trưng bày, triển lãm, quảng bá hình ảnh, hiện vật về Kinh đô Hoa Lư và Nhà nước Đại Cồ Việt; tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá giá trị khu di chỉ khảo cổ tại khu vực Cố đô Hoa Lư; triển lãm ảnh nghệ thuật "Non nước Ninh Bình"; hoạt động quảng bá du lịch Ninh Bình; trưng bày giới thiệu sản phẩm.

Không những thế, tại Lễ hội, Ban tổ chức còn giới thiệu hoạt động quảng bá tiềm năng du lịch và phát triển sản phẩm thủ công truyền thống tiêu biểu của tỉnh; phiên giao dịch việc làm lưu động… Tất cả các hoạt động Lễ hội thực hiện theo quy định hiện hành, phù hợp với tình hình thực tiễn, đảm bảo trang trọng, tiết kiệm và có tính giáo dục cao, xứng đáng với vai trò, vị thế của Nhà nước Đại Cồ Việt trong tiến trình lịch sử dân tộc.

Một số hoạt động tại Lễ hội

Kim Cúc